• In Blog

Zatrudnianie pracowników z Ukrainy – obcokrajowców: badania lekarskie

Pracownicy z Ukrainy, którzy znaleźli zatrudnienie w naszym kraju, podlegają prawu polskiemu i wynikających z niego przywilejów i obowiązków – decyduje o tym bowiem nie narodowość pracownika, a miejsce pracy. W związku z tym każdy pracodawca decydujący się na zatrudnienie cudzoziemca musi przestrzegać przepisów kodeksu pracy, w tym także obowiązkowych badań lekarskich. Podpowiadamy, jak wygląda taka procedura oraz jakie warunki trzeba spełnić.

Jakie obowiązki ma pracodawca?

Dopuszczenie do pracy osoby zatrudnionej – bez znaczenia czy jest to Polak, pracownik z Ukrainy, czy jakikolwiek inny obcokrajowiec – musi opierać się na potwierdzonej pewności, że kandydat jest fizycznie (i niekiedy psychicznie) zdolny do pracy na konkretnym stanowisku. Podstawowym dokumentem potwierdzającym tę zdolność jest zaświadczenie lekarza medycyny pracy i, według interpretacji obowiązującego praca, jest ono wymagane zarówno w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, jak i na podstawie umów cywilno-prawnych.

Aby otrzymać stosowne zaświadczenie, pracodawca powinien samodzielnie wystawić skierowanie na badania w dwóch kopiach (jedną dla pracownika i drugą do archiwizacji), wskazując przy tym lekarza, z którym ma podpisaną umowę o współpracy. Jeżeli takowej nie posiada, musi przygotować się na dopełnienie tej formalności. UWAGA! Badania lekarskie potrzebne są także w sytuacji, gdy przenosi się pracownika na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub uciążliwe warunki pracy.

Pracodawca powinien:

• zapewnić wykonanie badań na swój koszt;
• w miarę możliwości zapewnić pracownikowi możliwość przejścia badań w godzinach pracy;
• zapewnić tłumacza, jeśli sprawa dotyczy pracownika z Ukrainy, który nie posługuje się językiem polskim i nie jest w stanie bez przeszkód dogadać się z lekarzem.

Jak wygląda skierowanie na badania lekarskie dla pracowników z Ukrainy?

Wzór skierowania jest taki sam dla Polaków i dla cudzoziemców. Koniecznie musi ono:

• podawać dane osoby zatrudnianej;
• zawierać informacje, jakie badania profilaktyczne powinny zostać wykonane;
• opisywać stanowisko pracy – można wpisać więcej niż jedno, ale wszystkie muszą być zgodne z oświadczeniem o zamiarze zatrudnienia obcokrajowca złożonym w Powiatowym Urzędzie Pracy lub zezwoleniem na pracę konkretnego pracownika;
• opisywać warunki pracy w zakładzie, w szczególności dotyczące ewentualnej pracy na wysokości (już od 1 metra nad ziemią), czynników niebezpiecznych, uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia; jeśli takie występują, konieczne jest podanie ich rodzaju, wielkości narażenia oraz aktualne pomiary czynników szkodliwych.

Pamiętajmy o tym, że nie ma możliwości dopuszczenia do pracy obcokrajowca, który posiada badania wykonane w swoim kraju, niezależnie od tego, że są to badania aktualne.

Na jakie badania skierować obcokrajowca?

Ponownie zależy to nie od narodowości pracownika, ale od specyfiki pracy. Podstawą zaświadczenia zawsze jest wywiad medyczny obejmujący podstawowe badania – takie jak waga pracownika, ciśnienie krwi itp. Ponadto zazwyczaj zlecana jest morfologia krwi. Dodatkowe badania zależą już od charakterystyki stanowiska i rodzaju wykonywanych prac. Konieczne może być więc zlecenia badania wzroku, prześwietlenia płuc lub innych badań u lekarzy specjalistów, np. laryngologa, jeśli praca będzie przebiegać w warunkach uciążliwych dla słuchu.

Podsumowując:

• pracowników z Ukrainy i innych obcokrajowców obowiązują przepisy prawa polskiego;
• pracodawca musi skierować na badania każdego pracownika, niezależnie od kraju pochodzenia i rodzaju zawartej umowy;
• badanie powinno zostać przeprowadzone przed podjęciem się wykonywania obowiązków;
• rodzaj zleconych badań musi być dopasowany do charakteru stanowiska pracy.